ÜNSÜZ BENZEŞMESİ

ÜNSÜZ BENZEŞMESİ (ÜNSÜZ SERTLEŞMESİ)

P, ç, t, k, f, h, s,ş harfleri ile biten bir kelimeye c, d, g harfleri ile
başlayan bir ek gelirse, ekin başındaki yumuşak harfler sertleşir. Buna göre;
c-ç, d-t, g-k olur.

Örnek: Kebap-cı...kebabçı, Yavaş-ca...yavaşça, Ayak-cak...ayakçak,
ayak-da...ayakta, yurt-dan...yurttan, ses-deş...sesteş, yap-dı...yaptı,
aç-dır...açtır, at-gı...atgı, seç-gin...seçkin, çalış-gan...çalışkan,
kıs-gaç...kıskaç...

NOT : Bu kural, sayıların rakamla yazılışlarında da geçerlidir. Buna göre
rakamlar okunur ve okunuşu p, ç, t, k, f, h,s, ş harflerinden biriyle biterse,
ekler de sertleşir. Buna uyulmazsa yazım yanlışı yapılmış olur.
Örnek : Saat 3'de geldim. (Yanlış), Saat 3'te geldim (Doğru)

Özel Durumlar:
1. Bazı birleşik kelimelerin bu kurala uymadığı görülür : Dikdörtgen,
Akciğer...
2. Bazı matematik terimlerinin bu kurala uymadığı görülür: Üçgen, beşgen..
3. -De, da bağlacı, başlı başına bir kelime olduğu için p, ç,t,k,f,h,s,ş
harfleriyle biten kelimelerden sonra gelse bile sertleşme kuralına uymaz.
Zaten de, da bağlacını -d, -d ekinden ayıran en önemli özelliklerden biri de
budur. Örnek: Gitsek de olur, gitmesek de..